İşim İçin

Otomatik katılım sistemine dâhil olan her işveren, çalışanları adına bir emeklilik şirketi ile sözleşme yapmak ve mevzuattaki kriterlere uyan çalışanları bu plana dâhil etmekle yükümlüdür.

İşveren, çalışanların sisteme dahil olması için, kanun ve alt düzenlemeler kapsamındaki gerekli tüm bilgileri derleyerek emeklilik şirketine bildirecek ve aylık bu datayı emeklilik şirketine iletecektir. İşveren, çalışanların maaşlarından prime esas kazancın veya emeklilik keseneğine esas aylığın minimum %3’ü olmak kaydıyla kesinti yaparak, bu tutarı en geç çalışanın ücretinin ödeme gününü takip eden iş günü emeklilik şirketine aktaracaktır.

Çalışanın ücretinden kesilmek suretiyle yapılan ilk katkı payı ödemesinin emeklilik şirketi hesaplarına nakden intikal ettiği tarihi takip eden iş günü, otomatik katılım kapsamında emeklilik planına dâhil edildiği emeklilik şirketi tarafından kendisine bildirilir. Çalışan bu bildirim tarihini müteakip 2 ay içinde sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. Bu durumda, o güne kadar çalışanın ödediği katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri çalışana iade edilecektir. Çalışanın cayma süresi bittikten sonra sistemden çıkmak istemesi halinde, bireysel emeklilik sistemindeki çıkış kuralları geçerli olacaktır.

Çalışan katkı payı, prime esas kazancın veya emeklilik keseneğine esas aylığın minimum %3’üne karşılık gelen tutardır. Çalışan bu tutardan daha yüksek tutarda ödeme yapmak isterse işverenine bilgi vermelidir.

Çalışanın ücretinden yapılacak kesinti dışında ek katkı payı ya da toplu ödeme yapılamaz.

İşverenler, çalışanları adına Hazine Müsteşarlığı tarafından uygun görülen bir emeklilik şirketi ile sözleşme yapabilecektir.

Çalışanın, otomatik katılım kapsamında yer alan her bir işvereni nezdinde otomatik katılım sözleşmesi açılacaktır.

Çalışan işten ayrılması durumunda, tüm işlemlerini doğrudan emeklilik şirketi ile gerçekleştirecektir.

Hayır, otomatik katılım ile yeni sözleşme başlatılacaktır. Mevcut BES sözleşmeleri ayrı olarak devam edecektir.

Otomatik katılım kapsamında elde edilen emeklilik ve devlet katkısına esas süreler ile diğer hak ve yükümlülükler otomatik katılım kapsamındaki BES sözleşmeleri ile birleştirilemez.

Otomatik katılım sisteminde en az 10 yıl bulunan ve 56 yaşını tamamlayan çalışanlar emeklilik hakkı kazanır.

Çalışanlar birikimini 3 yolla alabilir:

• Toplu Para
• Programlanmış Geri Ödeme: Kendi belirleyeceği tutarda emekli maaşı şeklinde alır ve parasının tamamı sonlanıncaya kadar devam eder.
• Yıllık Gelir Sigortası*: Ömür boyu emekli maaşı şeklinde alır. *Bu tercihi kullanan çalışan, birikiminin %5’i kadar daha ek devlet katkısı teşvikinden faydalanabilir.

01 Ocak 2017 itibarıyla hayata geçen Bireysel Emeklilik Otomatik Katılım uygulaması, çalışanlara sosyal güvenlik sisteminin sağladığı emeklilik gelirine ek bir gelir sağlayabilmeyi ve ülkemizdeki tasarruf olgusunu artırmayı hedeflemektedir. Bireysel emeklilik sistemindeki katılımcı sayısını artırmaya, tasarruf olgusunun tüm kitleleri kapsamasına ve tabana yayılmasına yönelik olan bu sistem, ABD, İngiltere, Yeni Zelanda, İtalya gibi birçok ülkede uygulanmaktadır.

• T.C. vatandaşı veya mavi kart sahibi olan kişiler,
• 45 yaşını doldurmamış kişiler,
• Kamu sektörü çalışanları (4C) (çalışan sayısından bağımsız olarak tamamı dahil edilecektir),
• Özel sektör çalışanları* (4A) (Bakanlar Kurulu Kararı tarafından belirlenecek iş yerinde bulunan çalışan sayısı göz önüne alınarak dahil edilecektir),
• T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı tarafından yayımlanan 21 Aralık 2016 tarihli “Basın Açıklaması” uyarınca işveren bazında kademeli geçiş tarihleri aşağıda belirtilmiştir:

Otomatik katılım kapsamında çalışanlardan sisteme girerken giriş aidatı, sistemden ayrılma durumunda ise herhangi bir ertelenmiş aidat ya da ücret ödemesi alınamaz. Sistemde bulunduğu sürece çalışanların emeklilik hesabındaki birikimleri üzerinden emeklilik şirketleri tarafından Fon İşletim Gider Kesintisi (FİGK) dışında bir kesinti yapılmaz. Otomatik katılım kapsamında işverenleri aracılığı ile bireysel emeklilik sistemine dâhil edilen çalışanlara sunulan tüm fonlar için azami yıllık fon işletim gider kesintisi oranı (FİGK) % 0,85 olarak uygulanır. Mevzuat uyarınca otomatik katılım kapsamında sunulan emeklilik yatırım fonlarında FİGK dahil Fon Toplam Gider Kesintisi (FTGK) maksimum yıllık %1,09’u aşamaz.

Çalışanlar tarafından faizli veya faizsiz fon tercihinin yapılmaması durumunda, işverenin bildirdiği fon tercihi geçerli olacaktır. Bu kapsamda, katkı payları yapılan tercih doğrultusunda öncelikle planda yer alan “Başlangıç Fon”larına yönlendirilir. Katkı payları 01.07.2016 tarihine kadar “Başlangıç Fon”unda değerlenir; bu tarihten sonra bu fondan ayrılmayı tercih eden çalışanlara sonucu bağlayıcı olmamak kaydıyla risk profil anketi sunulur. Katkı payları ve birikim katılımcı tercihi doğrultusunda sunulan farklı risk profilindeki fonlar/fon grupları aracılığı ile yatırıma yönlendirilir. Müşteri herhangi bir değişiklik yapmaz ise birinci yıl sonunda “Başlangıç Fonu”ndan otomatik olarak “Standart Fon”a geçirilecektir. Standart fondan ayrılmayı tercih eden çalışanlara da sonucu bağlayıcı olmamak kaydıyla risk profili anketi sunulacaktır.

Bireysel emeklilik sistemine dâhil edilen ve iş yerinin değiştiği tarih itibarıyla sistemde bulunan bir çalışanın bireysel emeklilik hesabındaki birikimi ile varsa ödenen devlet katkısı, yeni iş yerinde çalışanlara sunulan bir emeklilik planı bulunması halinde, yeni iş yerindeki plana aktarılır ve çalışanın sistemde kazandığı emekliliğe esas süresi ile devlet katkısının hak edilmesine esas süresi yeni iş yerindeki planda aynen korunur.

Çalışan iş değiştirdiğinde, yeni işvereninde otomatik katılım kapsamında bir emeklilik planı yok ise, mevcut emeklilik planına kendisi devam edebilir. Bu durumda otomatik katılım sözleşmesinin olduğu emeklilik şirketine ödemeleri kendisi yapar (kredi kartı, banka hesabı vs. kanalıyla). İş yeri değişen çalışanın yeni iş yerinde çalışanlara sunulan bir emeklilik planı bulunmaması ve çalışanın katkı payı ödemeye devam etmeyi talep etmemesi durumunda ilgili emeklilik sözleşmesinden ayrılma işlemi gerçekleştirilir. Çalışan katkı payı ödemeye yönelik talebini, iş yeri değişikliğini izleyen ayın sonuna kadar emeklilik şirketine bildirmek zorundadır.

Evet, otomatik katılım sistemine dahil olma şartı taşıyan tüm çalışanlar sisteme dahil olacaktır.

%30 oranındaki devlet katkısı teşviki ile 1.000 TL’lik başlangıç devlet katkısı teşviki için hak kazanma süreleri aynı olup, hak ediş süreleri aşağıda yer alan tabloda açıklanmıştır. (BES sistemindeki süre ve oranlarla aynıdır.)

Çalışanlar yılda 12 defa fon dağılım değişikliği yapabilir.

• Düzenli olarak hesabına ödenen %30 oranındaki devlet katkısı
• 1.000 TL tutarındaki sisteme giriş esnasında verilen başlangıç devlet katkısı
• Emeklilik hakkının kullanılması halinde bireysel emeklilik hesabında bulunan birikimi en az on yıl süreli yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana birikiminin %5'i oranında ek devlet katkısı

• Çalışanın ödediği katkı payının %30'u oranında devlet katkısı (2024yılı için azami devlet katkısı 72.009,00 TL’dir.)
• 2 aylık cayma süresinin sonunda sistemde kalmayı tercih etmeleri halinde 1000 TL başlangıç devlet katkısı
• Emeklilik döneminde birikimini yıllık gelir sigortası olarak almayı tercih eden çalışanlara ise birikiminin %5’i kadar ek devlet katkısı

Otomatik katılım kapsamındaki sözleşmeler için devlet katkısı üst sınırı BES sözleşmelerinin devlet katkısı limitinden ayrı hesaplanacaktır. Örneğin, 2024 yılı için otomatik katılım kapsamı dışındaki sözleşmesi için azami 72.009,00 TL devlet katkısı hesaplanırken, otomatik katılım kapsamındaki sözleşmesi için ayrıca azami 72.009,00 TL devlet katkısı hesap edilir.